Hervormde kerk Gerkesklooster
Gerkesklooster
Deze kerk heeft misschien wel de merkwaardigste geschiedenis van alle oude kerken in Friesland. Het gebouw was van origine namelijk een brouwerij van klooster Jeruzalem. Dit klooster werd gebouwd in opdracht van Gercke Harkema. Het ging daardoor Gercke’s...
Neem alvast een kijkje
-
-
-
Deze kerk heeft misschien wel de merkwaardigste geschiedenis van alle oude kerken in Friesland. Het gebouw was van origine namelijk een brouwerij van klooster Jeruzalem. Dit klooster werd gebouwd in opdracht van Gercke Harkema. Het ging daardoor Gercke’s Klooster heten, net als het dorp dat later ontstond. Het klooster werd na de hervorming afgebroken, maar de brouwerij bleef staan. Deze werd in 1629 omgebouwd tot kerk. Pas in 1854 is een toren toegevoegd.
De kerk heeft veel korfboogvensters, die in stijl ietwat afsteken tegen de rechthoekige woonhuisvensters aan de oostzijde. Deze laatste zijn aangebracht bij de inrichting van een pastorie met twee verdiepingen, nu een aula en bovenzaal.
Ook binnen vind je allerlei bouwsporen. In de vrij kleine, ingetogen kerkzaal zitten nissen in de muren en is de plekherkenbaar waar de schoorsteen van de brouwerij zat. Verder zijn de preekstoel en het orgel het bekijken waard.
Extra informatie:
De hervormde kerk van Gerkesklooster heeft wellicht de merkwaardigste geschiedenis van alle oude kerken in Friesland. Het gebouw is in de 15de eeuw gesticht als brouwhuis van het premonstratenzerklooster Jeruzalem, ook Gerkesklooster genaamd naar zijn stichter Gerke Harkema (1240). Het aan grondbezittingen rijke klooster dat vrij spoedig was overgegaan tot de cisterciënzer orde, werd na de Hervorming door de Staten van Friesland genaast en goeddeels gesloopt. Het dorp dat bij het klooster tot ontwikkeling was gekomen en daarnaar Gerkesklooster werd genoemd, kreeg in 1629 toestemming en een bijdrage van de Staten om het gehandhaafde brouwhuis van het klooster te verbouwen tot kerk.
In de westelijke muur staan aan weerszijden van de slanke, in 1854 toegevoegde toren afgeplatte korfbogige vensters en in de geveltop nissen van dezelfde vorm. In de zuidelijke muur zijn sporen te zien van dichtgemetselde korf-, flauwe spits- en rondbogige vensters. Hier zit bovendien een fraaie dichtgemetselde ingang; korfbogig in een geprofileerde kielboognis. De oostelijke gevel vertoont ook middeleeuwse vormen: diepliggende venstertjes en een ingang, alles in korfbogige vorm. Blijkens restanten van een zandstenen cordonband is het bouwwerk oorspronkelijk hoger geweest. In het westelijke gedeelte van het rechthoekige gebouw zijn aan beide zijden rondbogige kerkvensters aangebracht. In 1786 kreeg het gebouw een nieuwe kap en is in het oostelijke gedeelte de pastorie van twee verdiepingen ingericht, later (1874) kosterswoning en recent aula en bovenzaal. Dat gedeelte kreeg aan de zuid- en noordzijde woonhuisvensters en een omlijste ingangspartij.
De vrij kleine kerkzaal heeft een vlak balkenplafond. In de wanden zijn allerlei bouwsporen zichtbaar, nissen en in de westelijke wand is de plaats van de schoorsteen van de brouwerij herkenbaar. De kerk heeft een ingetogen inrichting met tegen de oostelijke wand en binnen het doophek de preekstoel met klankbord. De kuip heeft kussenpanelen en enige versiering. Binnen het doophek is ook het kleine, door de firma Flentrop gebouwde orgel geplaatst. De banken zijn afkomstig uit de kerk van Britswert.
Brouwerij 15de eeuw, sinds 1629 hervormde kerk
Preekstoel, orgel
- Afstand tot jouw locatie:
Hier vind je Hervormde kerk Gerkesklooster
De Poorthoek 1 a9873 PL Gerkesklooster Plan je route
vanaf jouw locatie
-
Kerk van Engwierum
Kerk van Engwierum
Bekijk voor je naar de kerk loopt even het mooie zwaaihek met ‘Gedenk te sterven’ en doodssymboliek. De stichtingssteen heeft een lange tekst, die zel...
Engwierum -
Liudgerkerk Oldehove
Liudgerkerk Oldehove
Oorspronkelijk komt de kerk van Oldehove uit de dertiende eeuw, maar de toren werd pas in de vijftiende eeuw gebouwd. De kerk werd grondig verbouwd in 1664.
Oldehove -
Sint-Gangulfuskerk Ee
Sint-Gangulfuskerk Ee
Niet helemaal duidelijk is aan wie de kerk van Ee gewijd is: of de heilige Gangulfus of de heilige abt Jarich.
Ee -
Sint-Thomaskerk Waaxens
Sint-Thomaskerk Waaxens
De Thomaskerk staat op een hoge, scherp afgegraven terp. Het gebouw is van oorsprong twaalfde-eeuws maar is drie eeuwen later flink vernieuwd in gotis...
Waaxens -
Sint-Vituskerk Wyns
Sint-Vituskerk Wyns
Op een kleine terp, tussen de bomen, staat de Vituskerk van Wyns. De oranjerode pannen en de rode kloostermoppen maken het een kleurrijk bouwwerk. Die...
Wyns -
Atelierkerk Ginnum
Atelierkerk Ginnum
De stokoude 12e eeuwse kerk ligt middenin het dorp op een terprest, die dateert uit de IJzertijd. Vandaag de dag wordt de kerk verhuurd aan beeldende kunstenaars die hier geïnspireerd raken.
Ginnum -
Sint Vituskerk Feinsum
Sint Vituskerk Feinsum
Waarschijnlijk is Feinsum ontstaan rond een buitenverblijf van klooster Mariëngaarde in het nabijgelegen Hallum. Al in de dertiende eeuw werd de huidige Sint Vituskerk op de terp van Feinsum als romaans kerkje gebouwd.
Feinsum -
Hervormde Kerk Westergeest
Hervormde Kerk Westergeest
Een imposante kerk uit ongeveer 1200. De gevels hebben veel nissen en vensters van allerlei vorm, en in het koor zijn een kleine hagioscoop en piscina...
Westergeest -
Grutte Tsjerke Ternaard
Grutte Tsjerke Ternaard
Een behoorlijke kerk met een prachtig interieur. De half ingebouwde toren met spits en vleugelmuren bepaalt pas sinds 1871 het silhouet van Ternaard,...
Ternaard -
Nicolaaskerk Koarnjum
Nicolaaskerk Koarnjum
De Nicolaaskerk uit 1873 is ook een bijzondere verschijning met zijn eclectische vormgegeving, ontworpen door architect Foppe Brouwer.
Koarnjum
