Staten en Stinzen
Staten en Stinzen waren vroeger het symbool van de rijkdom van Friesland. Het zijn de voorlopers van de burchten, kastelen en landgoederen die Nederland tegenwoordig kent. Veel van de prachtige gebouwen zijn verloren gegaan. Een aantal Staten en Stinzen is blijven bestaan.
Zo ook De Schierstins in Feanwâlden. Dit is nog de enige overgebleven Middeleeuwse Stins (Torenkasteel) van Noord Nederland. De Schierstins is omstreeks 1300 gebouwd en genoemd naar de latere bewoners: de ‘schiere’ (in het grijs geklede) monniken van het (toen) nabijgelegen grote Klooster Klaarkamp bij Rinsumageast. Het monumentale gebouw is tegenwoordig een cultuur en historisch centrum met verschillende exposities, concerten en lezingen.
De regio Noordoost Friesland kent nog zeven van zulke prachtige gebouwen. Bekijk ze hieronder.
Schierstins
De Schierstins is nog de enige stins in Friesland. De andere staten liggen verborgen in mooie parken of zijn omringd door historische tuinen waar sporen van het werk van architecten Vlaskamp en Roodbaard nog zichtbaar zijn:
- Vijversburg met een natuur- en cultuurpark in Tytsjerk. Park er om heen toegankelijk voor publiek (entree)
- Fogelsanghstate in Veenklooster. Gebouw (beperkt) open voor publiek (entree). Tuin eromheen, genaamd Veenkloosterbos, is wel vrij toegankelijk om te wandelen.
- Stania State in Oentsjerk. Hoofdgebouw niet te bezichtigen. Wel is ernaast een brasserie, tuinzaal en terras. Park vrij toegankelijk.
- De Klinze in Aldtsjerk. ‘Proefslaaplandgoed’ en Grand Cafe (weekends geopend). Park vrij toegankelijk
- It Lytse Slot in Veenklooster. Gebouw/tuin niet te bezichtigen ivm particulier eigendom.
- Rinsmastate in Driezum. Hoofdgebouw niet te bezichtigen. Tuin en park vrij toegankelijk
In heel Friesland staan nog meer prachtige Staten en Stinzen. Kijk op deze website voor het overzicht.
Bekijk de Staten en Stinzen in Noordoost Friesland hieronder.
Wandelroute: Adel in de Trynwâlden
De Trynwâlden, een bosrijk gebied ten oosten van Leeuwarden, heeft een rijke geschiedenis. Het gebied kenmerkt zich door de aanwezigheid van de Friese adel. Al vroeg werden hier grote buitenhuizen met parken aangelegd, waarvan Stania State in Oentsjerk en De Klinze in Aldtsjerk nog intact zijn. Bekijk hier de wandelroute langs deze prachtige gebouwen.
Wandel en 'ontmoet' de Adel